HOE BESCHADIG JE DE PREMIER ?

Premier Mark Rutte heeft over de af te schaffen dividendbelasting een motie van afkeuring overleefd. Als ik het goed begrijp ging die motie van afkeuring over memo’s die er waren maar die hij zich niet kon herinneren. Daaruit zou kunnen blijken dat hij door multinationals gechanteerd werd om de dividendbelasting af te schaffen wat 1,4 miljard minder belastingopbrengst betekent. Dat is een cadeau aan buitenlanders ten laste van Nederlandse huishoudens.

Nergens heb ik horen uitleggen wat die dividendbelasting eigenlijk wel precies is. Nederland heeft internationaal een heel ander belastingsysteem dan de Verenigde Staten van Amerika. Het Nederlandse systeem houdt in dat in Nederland belasting betaald moet worden over wat er in Nederland verdiend wordt. Wat buiten Nederland verdiend wordt is vrij van Nederlandse belasting. De Verenigde Staten heffen belasting van iedereen met de Amerikaanse nationaliteit over alles wat hij verdient waar ook ter wereld. De gedachte achter het Nederlandse systeem is de positie van Nederland waar internationaal geld en goederen door heen stromen. Daar verdienen we geld mee en dat raakt in de knel als over die geld- en goederenstromen tol wordt geheven. Voor de Verenigde Staten geldt dat niet. Die zien de hele wereld als hun eigen terrein.

Een ander probleem om voor een investeerder de aantrekkelijkheid te bewaren is dat dubbele belasting moet worden vermeden. Dividendbelasting is zo’n dubbele belasting. Het wordt geheven van uitgedeelde winst waarover al vennootschapsbelasting is geheven. Een buitenlandse investeerder kijkt naar de winstmogelijkheden. Als dat wordt getroffen door dubbele belasting is dat minder aantrekkelijk. Voor de werkgelegenheid is het dus heel begrijpelijk om die dubbele belasting weg te nemen.Toen er inkomens -en winstbelasting werd ingevoerd, al in 1914, werd de dividendbelasting een voorhefffing voor Nederlanders. Voor buitenlanders bleef het een dubbele heffing.

Maar het scheelt wel 1,4 miljard minder belastingopbrengst. Datzelfde hadden een aantal staten in de Verenigde Staten in de jaren zeventig tachtig ook bedacht. Zij voerden de Unitary Taxation in, een soort omzetbelasting over de geld- en goederenstroom van een ondernemer in die staat ook al was hij daar niet gevestigd en dus niet belastingplichtig. Bestuurders wreven zich in de handen. Het was zo gemakkelijk. Een paar procent maar en met de opbrengst kon je van alles doen. Een nieuw buurthuis, ondersteuning van de armen, scheppen van nieuwe baantje die misschien niet nodig waren. Helaas, het sprookje was snel uit. Want die ondernemers gingen die staten waar ze tol moesten betalen vermijden. Zo moeilijk was dat niet. Ze leidden het er gewoon langs.

Met die dividendbelasting is het precies hetzelfde. Die belasting is ontstaan in een tijd toen er nog geen belasting werd geheven over inkomen en winst. De overheid moest ergens haar geld vandaan halen en dan pak je het daar waar het uitbetaald wordt. Dat is gemakkelijk. Maar met belasting heffen moet je voorzichtig zijn. Het kan gebeuren dat door belasting te heffen de belastinginkomsten niet toenemen maar afnemen. Dat hebben ze daar in de Verenigde Staten met die Unitary Taxation gemerkt want het was snel voorbij.

Ik weet niet of er met multinationals overleg is gepleegd over de dividendbelasting. Waarschijnlijk wel. Dat soort grote bedrijven overleggen voortduren met ministeries. Dat moet ook wel want ze zijn van elkaar afhankelijk. In het debat over die motie van afkeuring is dat allemaal niet aan de orde gekomen. Daar ging het er alleen maar om hoe de oppositie de premier kon beschadigen. Die memo’s zullen weinig bijzonders bevat hebben. Anders hadden we daar wel meer over gehoord.