SOUMISSION
Een dag voor de aanslag op het kantoor van het satirische weekblad Charlie Hebdo in Parijs, die twaalf doden kostte, verscheen het nieuwste boek ‘Soumission’ van Michel Houellebecq. ‘Onderwerping’ voor geletterden. Het schetst een Frankrijk in het jaar 2022 met een islamitische regering. Men kan hem betitelen als Michel Huilebalk, immers het boek 1984 van George Orwell is ook niet uitgekomen. Maar zoals Houellebecq zegt, een schrijver moet natuurlijk overdrijven om de blik te vangen. Dat betekent niet dat het niet kan gebeuren. Desgevraagd zei hij daarover : “C’est une possibilité”.
In het vraaggesprek met Le Figaro zei Houellebecq dat het westen bezig is zelfmoord te plegen. Hij zal daarbij doelen op de democratie die misbruikt kan worden. Hij ziet een terugkeer naar de geest van de middeleeuwen waarin de religie als onverdraagzame macht de overhand krijgt. Het protestantisme als reactie daartegen opgekomen in het tijdperk der verlichting zal gedoemd zijn te verdwijnen.
Hoe hierover te denken? Het is waar, met de toenemende welvaart en communicatiemogelijkheden wordt er meer en meer rekening gehouden met een bevolkingsgroep die in de middeleeuwen en het tijdperk der verlichting tot de ongeletterden werd gerekend. Televisieprogramma’s kunnen dit beeld niet ontzenuwen. Het overgrote deel van de bevolking heeft een baas nodig. Maar niet alleen dat, zij hebben ook een profeet nodig die schetst wat hun mogelijkheden zijn. Voor hen is die democratie niet aanlokkelijk. Het schept verplichtingen en verantwoordelijkheden. Iets waarbij zij zich niets kunnen voorstellen. Wat zij zich wel kunnen voorstellen is de hemel waar alle ellende achter de rug is en waar de beloning wacht.
Die boodschap geeft zin aan het leven en is waard zich te richten naar de profeet die zulks verkondigt. Dat het een goede boodschap is ervaren zij onmiddellijk want zonder dat zouden zij naar drank en verdovende middelen grijpen. Zo wordt het leven ervaren als een blijde boodschap al zal het maar kort duren. En dat is niet erg want zonder dat zou de beloning te lang uitblijven. Het leven is een te zware opgave. Dat was in het tijdperk der verlichting ook al zo, alleen toen hadden zij niet de macht en wisten niet beter.
Zal het zover komen? Misschien is er troost, want zij die niet voor zichzelf kunnen zorgen worden geregeerd naar het oude gezegde ‘de wal keert het schip’. Alleen is het dan nog op tijd?
